دانستنیهای دندانپزشکی

یافته ها: آزمونهای آماری اختلاف معنیداری بین درجات مختلف BOP و PPD با مصرف سیگار نشان داد. میـزان متوسـط تحلیـل اسـتخوان در افـراد
غیرسیگاری و سیگاری به ترتیب 51/0 ± 32/0 و 52/0 ± 69/0 میلیمتر محاسبه شد. در این مطالعه، رابطه معنـی داری بـین میـزان تحلیـل اسـتخوان و
مصرف سیگار به دست آمد (021/0=p .(
نتیجهگیری: با توجه به تأثیر منفی سیگار بر میزان تحلیل استخوان اطراف ایمپلنت و ماندگاری آن، باید تأکید بیشتری بر ترک سیگار در این بیماران نمود.

 

کلیدواژهها: ایمپلنت، تحلیل استخوان، سیگار.
91/2/19:پذیرش تاریخ 90/11/18 :دریافت تاریخ
Downloaded from rjms.iums.ac.ir at 8:44 IRDT on Thursday September 20th 2018
دکتر امیررضا رکن و همکار
مجلهعلوم پزشکی رازی دوره 19 ،شماره98 ،مرداد1391
20
وضعیت اسـتخوان کرسـتال شـاخص مهمـی در
سلامت ایمپلنت است. CE Misch) 1995 (تحلیل
استخوان را نتیجه فشار زیاد روی منطقه کرسـتال
تماس استخوان و ایمپلنت بیان نمـوده اسـت (8 .(
DE Steflik و همکـارانش (1996 (تحلیـل ثانویـه
استخوان را وضـعیتی مرکـب از تجمـع بـاکتری و
فشار زیاد از حد اکلوزالی میدانند (9 .(
پس از سال اول درمان، تحلیل اسـتخوان سـالانه
به میزان متوسط 1/0 میلیمتر مشـاهده مـیشـود
(10 .(البته این میزان در مطالعه ای دیگـر حـدود
13-1 %گزارش شده است (11.(
Fransson و همکـارانش (2008 (نشـان دادنـد
سیگاریها ایمپلنتهای مبتلای بیشتری نسبت به
غیر سیگاریها داشـتند. همچنـین چـرک(Pus (و
PPD بیش از 6 میلی متر در سیگاری نسـبت بـه
غیرسیگاریها بیشتر بوده و یافتههای pus ،تحلیل
و PPD بیش از 6 میلی متر در یک فـرد سـیگاری
در شناسایی تاریخچه تحلیل اسـتخوان پیشـرونده
69 %دقت داشت (12 .(
Nitzan و همکارانش (2005 (گزارش کردند که
میانگین تحلیـل اسـتخوان در سـیگاریهـا 153/0
میلیمتر و در غیر سیگاریها 47/0 میلیمتـر بـود
.(13)
Wenstrom و همکارانش (2005 (در یک دوره
5 ســاله تحلیــل اســتخوان بیشــتری را در افــراد
سیگاری در مقایسه بـا غیرسـیگاری نشـان دادنـد
0/22 ± 0/69 بـــا مقایســـه در 0/76 ± 0/84)}
یافتـه هـای طبـق). 14) {(p =0/022) میلیمتـر
Rafael و همکارانش (2007 (سیگاریها تمایل به
تحلیل استخوان بیشتری (27/0 ± 09/0 میلیمتر)
نسبت به غیرسیگاریها (18/0 ± 03/0 میلیمتـر)
نشان دادند(15 .(
افـزایش عمـق پاکـت نشـان دهنـده بیمـاری و
تحلیل استخوان اطراف دندان یا ایمپلنت میباشـد.
عمق پاکت در اطراف ایمپلنت به علت عدم وجـود
اتصال بافت همبندی در اطـراف ایمپلنـت بـیش از
دندان طبیعی است (16 .(فراتر رفتن عمق پاکت از
4 میلیمتر، باعث رشد بـیش از حـد بـاکتریهـای
بیهوازی شده و بیمار نیـز نمـیتوانـد بـا مسـواک
زدن، چنین عمقی را تمیز نماید (17 .(
در کل میتوان گفـت اگـر چـه عمـق پاکـت در
اطراف ایمپلنت به انـدازه اطـراف دنـدان، شـاخص
دقیقی نیست اما ارزیابی تغییرات آن هـر 4-3 مـاه
در سال اول پـس از قـرار دادن پروتـز و تـداوم آن
برای مشاهده تغییر عمق شـیار و ارزیـابی تحلیـل
استخوان کرستال درسطح فاسیال، خونریزی بر اثر
پروب و وجود اگزودا کارساز میباشد.
وقوع خونریزی ناشی از پروب کردن نشانه وجـود
التهاب و پلاک در ناحیه است. شـاخص خـونریزی
دلیلی بر سلامت شیار لثهای میباشد. Leikholm
U و همکارانش (1986 (گزارش نمودند بـر خـلاف
دندان طبیعی، ژنژیویت و خونریزی از لثه، چنـدان
با تحلیل استخوان اطراف ایمپلنت ارتبـاطی نـدارد
.(18)
شــایعتــرین شــاخص خــونریزی لثــهای مــورد
استفاده، شاخص لثهای Silness & Loe مـیباشـد
کــه از صــفر تــا ســه درجــه دارد (19 .(در مــورد
ایمپلنتها، به خاطر کمتـر بـودن عـروق خـونی و
وجود التهاب، استفاده از شـاخص Silness & Loe
کفایت مینماید (20 .(
طول ایمپلنت های دندانی ممکـن اسـت فـاکتور
حیاتی در دسـتیابی و حفـظ پیوسـتگی اسـتخوان
باشد. در این رابطه مطالعات ضد و نقیضـی وجـود
دارد. تعـــدادی از مطالعـــات نشـــان دادهانـــد
ایمپلنتهای کوتاهتر بیشـتر شکسـت مـی خورنـد
(23-21 (و تعدادی هم در نشان دادن ارتباط بین
طول و بقاء ایمپلنت شکست خوردهاند (26-24 (و
تعدادی از مطالعات هم به بررسی ارتباط بین طول
ایمپلنــت بــا تحلیــل اســتخوان، PPD ،BOP
پرداختهاند (27و28.(
ایـن مطالعـه بـا هـدف مقایسـه میـزان تحلیـل
استخوان و BOP و PPD در اطراف ایمپلنتهـای
دندانی و در نتیجه بقاء ایمپلنـت در بـین بیمـاران
سیگاری وغیرسیگاری انجام شده است.

روش بررسی
مطالعهای از نوع مطالعات همگروهی گذشتهنگر
(Cohort Retrospective (ترتیـب داده شـد و 90
ایمپلنــت در 36 بیمــار (16 مــرد و 20 زن) بــا
بـیدنـدانی کامـل یـا نسـبی بـا در نظـر گـرفتن
Downloaded from rjms.iums.ac.ir at 8:44 IRDT on Thursday September 20th 2018
مقایسه شاخص های سلامتی لثه در افراد دریافت کننده...
مجلهعلوم پزشکی رازی دوره 19 ،شماره98 ،مرداد1391
21
معیارهای ورود و خـروج، بـه مطالعـه وارد شـدند.
معیارهای ورود به این مطالعه شامل سـپری شـدن
حداقل 34 ماه از زمان کاشت ایمپلنت، اسـتفاده از
ایمپلنـتهـای سیسـتم Straumann بـا قطـر 1/4
میلیمتر و طول حـداقل 12-8 میلـیمتـر، وجـود
حداقل یک کلیشه رادیوگرافی OPG حداکثر تا دو
ماه پس از جراحی و جایگذاری ایمپلنتها و پلاک
کنترل کمتر از 20 %در بیماران معاینه شـده، بـود.
وجود بیماری سیستمیک و تضعیف کننده سیستم
ایمنی (مانند دیابت)، وجود اکلوژن کلاس II و III،
Bruxism و Cleanching در افراد مـورد مطالعـه،
پروتز پارسـیل یـا denture Full در ناحیـه مقابـل
ایمپلنت در فک مقابل، ایمپلنتهایی که همراه بـا
پیوند استخوانی یا GTR انجام شدهاند و همچنـین
implantation Immediate بــه خــروج بیمــار از
مطالعه منتهی میشد.
پس از اخذ رضایتنامـه کتبـی جهـت شـرکت در
مطالعـه و معاینـه کلینیکـی بیمـاران، بـر اســاس
پرسش نامه تدوین شده، اطلاعات مربوط بـه سـن،
جنس، وضعیت سیستمیک، تاریخ جراحی، دنـدان
جایگزین شده با ایمپلنـت، طـول ایمپلنـت، مـدت
زمان کاشت ایمپلنت بـه مـاه و مصـرف سـیگار از
روی پرونــدههــای بخــش ایمپلنــت دانشــکده
دندانپزشــکی دانشــگاه علــوم پزشــکی و خــدمات
بهداشتی- درمانی تهران و چند کلینیک خصوصی،
درسال 1384 ثبت شد.
ایمپلنتها در دو گـروه بیمـاران غیـر سـیگاری
(60 نمونه) و بیمـاران سـیگاری (30 نمونـه) قـرار
گرفتند. پـس از اخـذ OPG ،بیمـار بـا اسـتفاده از
منبع نوری یونیـت دندانپزشـکی و آیینـه و پـروب
ویلیامز به دقت معاینه شده. اطلاعاتی از جمله نوع
اکلوژن، بهداشـت دهـان (انـدازه گیـری بهداشـت
دهان بـر اسـاس پـلاک اینـدکس (1964 (Loe&
Silness ،که هم بر اساس دبریهای نرم و هـم بـر
اساس رسوبات مینرالیزه است، انجام شد: 1-عـالی:
پلاکی وجود ندارد، 2-خوب: لایـه نـازکی از پـلاک
روی دندان وجود دارد،3-متوسط: تجمع متوسـطی
از رسوبات نرم که با چشم غیر مسلح دیده میشود
و4-ضعیف:ماده نرم فراوانی در پاکت یا روی دندان
دیده می شود.
وضعیت دندان مقابل ایمپلنت، شاخص خونریزی
(BOP (و عمق پاکت (PPD (در پرسش نامـه وارد
شــد. در نهایــت میــزان تحلیــل اســتخوان، بــا
انــدازهگیــری تغییــرات ارتفــاع اســتخوان اطــراف
ایمپلنت از هنگام جراحی تا زمان انجام مطالعـه، از
روی رادیوگرافی محاسبه و تکمیل گردید.
پس از جمعآوری اطلاعات، با استفاده از نرمافزار
آماری SPSS ، آزمونهای آماری کـای دو و آنـالیز
واریــانس (از آنجــا کــه در هــر گــروه ســیگاری و
غیرسیگاری برای هـر متغییـر بـیش از سـه گـروه
وجود داشت) برای به دست آوردن معنیدار بودن
اختلافهای مشاهده شده، انجام شد.

یافتهها
در این مطالعه 25 بیمار غیرسیگاری و 11 بیمار
سیگاری وارد شدند که تعداد زنها و مردها در این
دو گروه به ترتیب 14 نفر (56 (%در مقابل 11 نفر
(%45/5) نفـر 5 مقابل در%) 54/5) نفر 6 و%) 44)
بــود. متوســط ســن بیمــاران غیــر ســیگاری
9/41 ســیگاری بیمــاران و ســال 55/10 ± 6/51
± 20/58 بود. کـل بیمـاران مـورد مطالعـه واجـد
آکلوژن کلاس I بودند.
در 7/56 %از بیمــاران غیرســیگاری و 5/54 %از
بیماران سیگاری وضـعیت بهداشـت دهـانی خـوب
تشخیص داده شد، در حالی که وضـعیت بهداشـت
دهانی متوسط در این دو گـروه بـه ترتیـب 3/43 %
در مقابـل 5/45 %بـود. هـیچ کـدام از بیمـاران دو
گروه، وضعیت بهداشـت دهـانی ضـعیف نداشـتند.
مشخصات ایمپلنتها در جمعیت مورد مطالعـه در
جدول 1 نشان داده شده است.
در بیماران غیر سـیگاری، فراوانـی BOP درجـه
صفر، 3/68 %و درجه 1 ،7/31 %بود. این در حـالی
است که فراوانی این مقادیر در بیماران سیگاری به
ترتیب 47 %و 50 %بود؛ علاوه بر اینکـه 3 %از ایـن
گروه، BOP درجه 2 داشتند. در 4/34 %از بیماران
غیرســیگاری و 44 %از بیمــاران ســیگاری، عمــق
پاکت، حداقل 1 میلـیمتـر ارزیـابی شـد. حـداکثر
عمق پاکت در بیماران غیرسیگاری 7 میلـیمتـر و
در بیماران سیگاری 5 میلیمتر بود (به ترتیـب در
3/0 و 2 درصد از بیماران غیر سـیگاری و بیمـاران

سـیگاری). در جـدول 2 مـیتـوان میـزان BOP و
PPD بیماران را مشاهده نمود. آزمونهـای آمـاری
اختلاف معنی داری بین درجات مختلـف BOP و
PPD بـا مصـرف سـیگار نشـان داد (مقـادیرp بـه
.(0/049 و 0/034 ترتیب
در بیماران غیر سیگاری، میزان تحلیل اسـتخوان
در ایمپلنـتهـا از صـفر تـا 67/1 میلـیمتـر بـود
(میانگین 51/0 ± 32/0 میلیمتر). ایـن میـزان در
بیمــاران ســیگاری محــدودهای از صــفر تــا 25/2
0/69 ± 0/52 میـــانگین (داشـــت میلـــیمتـــر
میلیمتر).ارتباط معنی داری بین تحلیل استخوان
و مصرف سیگار وجود داشت(021/0=p .(
آزمـونهـای آمـاری نشـان داد کـه بـین سـطح
بهداشـت دهـانی بیمـار در سـیگاریهـا بـا میـزان
تحلیــل اســتخوان در اطــراف ایمپلنــت ارتبــاط
معنیداری وجود ندارد (721/0 =p .(طول ایمپلنت
و میزان BOP نیز نتوانست ارتبـاط معنـیداری بـا
هم در بیماران سیگاری و غیرسیگاری نشان دهنـد
(مقادیر p بـه ترتیـب 621/0 و 735/0 .(اگـر چـه
ارتباط معنیداری بین میزان تحلیـل اسـتخوان و
BOP در میـان بیمـاران سـیگاری وجـود نداشـت
(508/0=p ،(ولــی در بــین بیمــاران غیرســیگاری
ارتباط قویاً معنی داری بین درجات مختلف BOP
و میزان تحلیل استخوان کشـف شـد (005/0= p .(
طول ایمپلنت نیز نتوانست ارتبـاط معنـیداری بـا
میزان تحلیل استخوان، چه در بیماران غیرسیگاری
و چـه در بیمـاران سـیگاری، از خـود نشـان دهـد
(مقادیر p به ترتیب 328/0 و 252/0 .(بین تحلیل
استخوان وPPD چه در بیماران سیگاری وچه غیـر
سیگاری ارتباط معنیداری یافت نشد (مقادیرp بـه
ترتیب055/0 و0186/0 .(ارتباط معنیدار دیگـری
نیز بـین طـول ایمپلنـت و عمـق پاکـت در میـان
بیماران غیرسیگاری کشف شد؛ هرچند کـه مشـابه
این ارتباط در بین بیماران سیگاری مشـهود نبـود
.(0/721 و 0/017 ترتیب به p مقادیر(
جــدول 3 مقــادیر p تحلیــل اســتخوان، BOP و
PPD بیمــــاران را در دو گــــروه ســــیگاری و
غیرسیگاری نشان میدهد.
از آنجــا کــه ارتبــاط معنــیداری بــین تحلیــل
استخوان و BOP وPPD بـا مصـرف سـیگار وجـود
دارد و بقاء ایملنت با این فاکتورها رابطـه مسـتقیم
دارد، بنابراین میزان ماندگاری ایمپلنت در بیماران
سیگاری کمتر می باشد.

بحث و نتیجهگیری
در مطالعه حاضر بین سطح بهداشت دهانی بیمار
در سیگاری ها و میزان تحلیل استخوان در اطـراف
آن، آزمونهای آماری اخـتلاف معنـیداری را بـین
Downloaded from rjms.iums.ac.ir at 8:44 IRDT on Thursday September 20th 2018
مقایسه شاخص های سلامتی لثه در افراد دریافت کننده...
مجلهعلوم پزشکی رازی دوره 19 ،شماره98 ،مرداد1391
23
درجــات مختلــف BOP و PPD و میــزان تحلیــل
استخوان با مصرف سیگار نشان دادند.
بــین ســطح بهداشــت دهــان بیمــار و تحلیــل
استخوان در اطراف ایمپلنت در سیگاریها ارتبـاط
معناداری وجود نداشـت. طـول ایمپلنـت و میـزان
BOP نیز نتوانست ارتبـاط معنـیداری بـا هـم در
بیماران سیگاری و غیرسیگاری نشـان دهنـد. اگـر
چه ارتباط معنی داری بین میزان تحلیل استخوان
و BOP در میان بیماران سیگاری وجـود نداشـت،
ولـی در بـین بیمـاران غیرسـیگاری ارتبـاط قویـاً
معنیداری بـین درجـات مختلـف BOP و میـزان
تحلیل استخوان کشـف شـد. طـول ایمپلنـت نیـز
نتوانسـت ارتبــاط معنــیداری بـا میــزان تحلیــل
استخوان، چـه در بیمـاران غیرسـیگاری و چـه در
بیماران سیگاری، از خود نشان دهـد. بـین تحلیـل
استخوان و PPD چه در بیماران سیگاری وچه غیر
سیگاری ارتباط معنـی داری یافـت نشـد. ارتبـاط
معنی دار دیگری نیز بین طـول ایمپلنـت و عمـق
پاکت در میان بیمـاران غیرسـیگاری کشـف شـد؛
هرچند کـه مشـابه ایـن ارتبـاط در بـین بیمـاران
سیگاری مشهود نبود.
در مطالعهای که توسط LA Stefani) 1988 (در
مورد تأثیر بهداشت دهان در بیمـاران بـا ایمپلنـت
دهانی انجام شده، میزان موفقیـت بـالینی و طـول
عمر این ایمپلنتها به شدت تحـت تـأثیر سـلامت
بافت نرم و سخت اطراف ایمپلنت بوده است.
طبیعی است که دستیابی به این سلامت جزء بـا
رعایت بهداشت در سطحی مطلـوب، امکـان پـذیر
نمــیباشــد (29 .(بــرخلاف نتــایج ایــن تحقیــق،
LW Lindquist و همکارانش (1997 (بیان کردند
که در مجموع، بهداشت دهان اثر قابل ملاحظـهای
بر تحلیل استخوان در غیرسیگاریها نداشت، ولـی
میــزان تحلیــل در ســیگاری هــا نســبت بــه غیــر
سیگاری ها بیشتر بود و بـا میـزان مصـرف سـیگار
مرتبط بوده است(30 .(
معیارهــای شکســت شــامل عــوارض جراحــی:
خونریزی و هماتوم،اختلالات اعصاب حسی، آسیب
به دندان های مجاور، عوارض بیولوژیـک (آمـاس و
افــزایش حجــم بافــت، تحلیــل لثــه، آمــاس
پریایمپلنتیت، و تحلیل استخوان، عفونـت، تـاخیر
در ترمیم)، عوارض تکنیکی یا مکانیکی (شل شدن
و شکستن پیچ، شکستن ایمپلنت، شکسـتن مـواد
رستوریتیو) و عـوارض زیبـایی و تکلـم مـی باشـد
.(31)
L Minsk و همکـارانش (1996 (نیـز موفقیــت
بالینی ایمپلنتهای داخل اسـتخوانی را بـه شـدت
تحت تأثیر سلامت بافتهای نرم و سـخت اطـراف
گردن ایمپلنت دانستهاند (32 .(در مطالعـه حاضـر
نیز ارتباط معنیداری بین میزان تحلیل اسـتخوان
و بهداشت دهان بیمار کشف نشـد. شـاید یکـی از
دلایل این امـر، عـدم وجـود بیمـاران بـا بهداشـت
دهانی ضعیف در این مطالعه باشـد. دلیـل دیگـری
که میتوان مفروض دانسـت تفـاوت در معیارهـای
ردهبندی بیماران از نظر سطح بهداشـت دهـان در
این مطالعه در مقایسه با مطالعات مشابه میباشد.
در ایــن مطالعــه، درجــات مختلــف BOP نیــز
نتوانست ارتباط معنیداری با طـولهـای مختلـف
ایمپلنت نشان دهد. هر چند مطالعه مشابهی جهت
مقایسه با این نتایج به دست نیامد، ولـی مـیتـوان
خونریزی پس از پـروب را نشـانه وجـود التهـاب و
پلاک در ناحیه دانست. از طـرف دیگـر و بـرخلاف
نتایج مطالعه U Liekholm و همکـارانش (1986(
(18 ، (تفــاوت معنــیداری در میــزان تحلیــل
استخوان اطراف ایمپلنت بر حسب درجات مختلف
BOP در بیماران غیرسیگاری مشخص شد. بر ایـن
اساس، میزان تحلیل اسـتخوان در BOP درجـه 1
بسیار کمتر از BOP درجه صفر بود که شـاید ایـن
نتیجه بـه دلیـل حجـم نمونـه نسـبتاً کـم در ایـن
گروهها حاصل شده باشد.
میزان تحلیل استخوان اطـراف ایمپلنـت و عمـق
پاکتها نیز در این مطالعـه، چـه در بـین بیمـاران
غیرسیگاری و چه در میان سـیگاریهـا، نتوانسـت
ارتباط معنیداری از خود نشان دهد. هر چنـد کـه
بین ایـن سـه انـدکس (تحلیـل اسـتخوان BOP و
عمق پاکت) با مصـرف سـیگار ارتبـاط معنـیداری
کشف شد.
با توجه به معیـار شکسـت ایمپلنـت کـه توسـط
CE Minsk مطــرح شــده (8 ،(هــیچ یــک از
ایمپلنتهای مورد بررسی در مطالعه حاضـر، چـه
در بیماران سیگاری و چـه در غیرسـیگاریهـا، بـا
Downloaded from rjms.iums.ac.ir at 8:44 IRDT on Thursday September 20th 2018
دکتر امیررضا رکن و همکار
مجلهعلوم پزشکی رازی دوره 19 ،شماره98 ،مرداد1391
24
شکست مواجه نشدهاند. به نظر میرسد این نتـایج
تأییـدی بـر مطالعـه GE Romanos و همکـارانش
(2004 (باشد که سیگار را بـه عنـوان یـک عامـل
خطر ندانسته و تأثیر منفی آن را محدود بـه پـیش
آگهی طولانی مدت ایمپلنـتهـای دهـانی معرفـی
نمودهاند (3 .(مطالعات دیگری نیز وجود دارند کـه
سـیگار را بـه عنـوان عامـل خطـر بـرای شکسـت
ایمپلنتهای دهانی مطرح نموده اند (1و35-33 .(
مطالعات متعددی بیان کردهاند که افراد مبتلا به
پریودنتیت سیگاری در معرض خطر بالاتری بـرای
شکست ایمپلنت بودهاند. و سیگار بـه عنـوان یـک
عامـل مغشـوش کننـده مهـم مطـرح شـده اسـت
.(37و36)
Ellegaard و همکارانش (2006 (گزارش کردنـد
شیوع از دست دادن ایمپلنت بعـد 10-2 سـال در
سیگاریها بیش از غیر سیگاریها است(38 .(
Komiyama و همکارانش (2008 (نشان دادنـد
که 31 %ایمپلنتها در سیگاریها در مقایسه با 5 %
در غیر سیگاریها شکست خوردند؛ اگر چه ایـن از
لحاظ آماری قابل ملاحظه نبود (08/0=p) (39 .(
در مطالعـــهای کـــه توســـط Vandeweghes و
همکــارانش در ســال (2009 (صــورت گرفــت در
سیگاریها استعداد بیشـتری بـرای از دسـت دادن
ایمپلنــت مشــاهده نشــد، امــا تحلیــل اســتخوان
بیشتری به خصوص در ماگزیلا در آنهـا مشـاهده
شد (40 .(
در مطالعهای که توسط G Stoker و همکارانش
(2011 ( صورت گرفت، حداکثر عمق پروبینگ بـا
تحلیل اسـتخوان اطـراف ایمپلنـت ارتبـاط داشـت
(011/0 .(ســیگار، تحلیــل اســتخوان مارژینــال را
بدون ارتباط با استراتژی انتخاب شده برای درمـان
دو برابر کرد (41 .(
در مطالعهای که توسط Vervaeks و همکارانش
(2011 (انجام گرفت بقاء ایمپلنـت بـه طـور قابـل
ملاحظهای در غیرسیگاریها نسبت به سیگاریهـا
بـالاتر بـود. همچنـین سـیگاریهـا بـه طـور قابـل
ملاحظهای تحلیـل اسـتخوان بیشـتری نسـبت بـه
غیرسیگاریها در ماگزیلا داشتند (42 .(
در مطالعهای که توسـط RA Francisco Oscar
در سال (2011 (انجام گرفت سیگاریها با افزایش
خطــر مشــکلات شــامل عفونــت، از دســت دادن
ایمپلنت، پریایمپلنتیت و موکوزیت در مقایسه بـا
بیماران غیرسیگاری ارتباط داشـتند (43 ) (008/0=p.(
در کل و با توجه به تأثیر منفی سـیگار بـر میـزان
تحلیل استخوان اطـراف ایمپلنـت و مانـدگاری آن
باید تأکید بیشتری بر ترک سیگار در این بیمـاران
نمود.
مهمترین محدودیتهـای طـرح شـامل دسترسـی
مشکل به بیماران (عـوض شـدن آدرس،تلفـن هـا)
میباشد. در ضمن بد قـولی بیمـاران نیـز از دیگـر
مشکلات طرح بود.

 

منبع: PDF