دانستنیهای دندانپزشکی

شرکتهای سازنده زیادی ایمپلنت دندان و مواد مورد استفاده در ترمیمهایی مانند تاج (کراون) و اباتمنت را تولید میکنند.
به همین علت دندانپزشکان گزینه های گوناگونی برای انتخاب درمان ایمپلنت دندان مناسب مختص شما دارند.

ایمپلنت های دندان بر اساس شکل، موقعیت یا روش مورد استفاده برای جایگذاری (یک مرحله ای یا دو مرحله ای) دسته بندی میشوند.

ایمپلنتهای ساب پریواستیل

 

شکل- ایمپلنت ساب پریواستیل: داربست فلزی بر روی استخوان فک قرار میگیرد و لثه روی آن را میپوشاند و تنها پستها از بافت لثه بیرون میزنند تا دندان (تاج و یا اباتمنت) را نگه دارند.

 

ایمپلنتهای ساب پریواستیل (Subperiosteal Implants) معمولا برای عملهای یک مرحله ای استفاده میشوند. این ایمپلنت داخل بافت لثه در روی استخوان فک قرار داده میشود. پُست از لثه بیرون میزند تا ترمیم (تاج یا اباتمنت) را نگه دارد. مزیت اصلی این نوع ایمپلنت این است که میتواند دندان مصنوعی را برای افرادی که ارتفاع استخوانی کافی ندارند، محکم نگه دارد.

ایمپلنتهای اندواستیل

 

شکل- ایمپلنت اندواستیل: ایمپلنتها در داخل استخوان فک فرو میروند و محکم به آن متصل میشوند.

این ایمپلنتهای دندانی برای عملهای دو مرحله ای، متداول هستند. این ایمپلنت را به روش جراحی مستقیما داخل استخوان فک قرار میدهند و جایگزین بریج یا دندان مصنوعی متحرک هستند. همان طور که در شکل بالا دیده میشود، این ایمپلنتها چند نوع دارند از جمله پیچی / رزوه دار، استوانه ای / صاف و تیغه دار.

 

ایمپلنتهای دندان دو مرحله ای

عمل دو مرحله ای رایجترین روش ایمپلنت است. ایمپلنت از طریق جراحی داخل استخوان فک جایگذاری میشود به طوری که در استخوان زیر لثه قرار میگیرد. سپس بافت لثه با بخیه بسته میشود تا از ایمپلنت در مقابل فشار در حین التیام استخوانهای پیرامون و آمیخته شدن با آن، محافظت کند. پس از سپری شدن دوره التیام، جراحی دوم انجام میشود وسطح روی ایمپلنت باز میشود تا اباتمنت و ترمیم، متصل شوند.

 

 

شکل- تصویر بالا ایمپلنت یک قطعه ای ، تصویر پایین ایمپلنت دو قطعه ای

ایمپلنتهای تک مرحله ای

این روش شامل ایمپلنت یک قطعه ای بلندتر است که پس از جایگذاری در داخل استخوان فک، از لثه بیرون میزند بنابراین پس از سپری شدن دوره التیام، اباتمنت و تاج را میتوان بدون جراحی دیگری برای باز کردن روی ایمپلنت، جایگذاری کرد. گزینه دیگر این است که یک ایمپلنت دو قطعه ای مانند آن چه در عمل دو مرحله ای استفاده میشد، جایگذاری شود. ایمپلنت و اباتمنت بلافاصله در طول جراحی اولیه، متصل میشوند. اشکال این روش این است که ایمپلنت در مقابل نیروهای داخلی آسیب پذیر بوده و احتیاط بسیار زیادی باید انجام داد تا مطمئن شد اخلالی در فرایند جوش خوردن ایجاد نمیشود.

تحقیقات نشان داده اند که هم روش تک مرحله ای و هم دو مرحله ای، میزان موفقیت مشابهی دارند. از دندانپزشک را جراح خود بپرسید کدام رویکرد را برای شما استفاده میکند و فواید و معایب آن چیست.

جایگذاری بلافاصله ترمیم

در مواردی که به دقت انتخاب میشوند، ایمپلنت و ترمیم هر دو در یک مرحله جراحی انجام میشوند. ایمپلنت بلافاصله پس از کشیدن دندان به روش جراحی جایگذاری میشود و اندکی بعد تاج قرار داده میشود. حجم و تراکم کافی استخوان برای این روش لازم است.

ایمپلنت از نظر انواع سطح و بدنه

اکثریت ایمپلنتهای دندانی از تیتانیوم ساخته شده اند اما مواد سطحی ایمپلنت متفاوت است. مواد مورد استفاده یکی از فاکتورهای مهم در ثبات و عمر درمان و استقامت دندان در بلند مدت است. سطح متخلخل در مقایسه با سطح صاف تیتانیوم، موجب تماس بیشتر با استخوان میشود. انواع دیگر سطح ایمپلنت عبارتند از اسید خراش داده، شن پاشی شده، سطح زبر شده، پوشش هیدروکسی اپاتیت پاشش پلاسما، پاشش پلاسما و سطح تیتانیوم ریزشیار.

 

شکل- طبقه بندی بر اساس طراحی بدنه ایمپلنت، به ترتیب از سمت راست: توخالی، یکپارچه، منفذ دار، مسطح، رِزوه دار، استوانه ای

 

شکل- طبقه بندی بر اساس سطح ایمپلنت، به ترتیب از سمت راست: پوشیده، بافت دار، ماشینی، صاف

 

متصل کننده ها

ایمپلنتهای دندانی بر اساس نوع یا شکل سرشان نیز دسته بندی میشوند. اباتمنت و ترمیم باید به سر ایمپلنت پیچ یا متصل شود که این کار توسط یکی از سه نوع متصل کننده اصلی زیر انجام میشود:

+

متصل کننده شش ضلعی داخلی: این متصل کننده ها شکل شش ضعلی (هگزاگونال) دارند و به صورت سوراخی در سر ایمپلنت هستند که دندانپزشک اباتمنت یا ترمیم را در آن پیچ میکند.

 

شکل- در تصویر سمت راست متصل کننده شش ضلعی داخلی و در تصویر سمت چپ متصل کننده شش ضلعی خارجی قرار دارد.

متصل کننده شش ضلعی خارجی: این متصل کننده شش ضلعی شکل، در راس سر ایمپلنت قرار میگیرد.

متصل کننده هشت ضلعی داخلی: این متصل کننده هشت ضعلی شکل (اکتاگونال) به شکل سوراخی در سر ایمپلنت دندانی است که دندانپزشک اباتمنت یا ترمیم را در آن پیچ میکند.

انواع ایمپلنت بر اساس اندازه

ایمپلنتها بر اساس اندازه شان (پلتفرم) نیز دسته بندی میشوند. این مشخصه تعیین میکند ایمپلنت در کجای دهان قرار بگیرد. اگر چه هر مورد متفاوت است و اندازه بستگی به فضای دهان و استخوان فرد دارد.

ایمپلنت با پلتفرم استاندارد: این ایمپلنتها قطری بین 3.5 تا 4.2 میلی متر دارند و معمولا در بخش جلوی دهان جایگذاری میشوند.

ایمپلنتهای با پلتفرم پهن: این ایمپلنتها که 4.5 تا 6 میلی متر قطر دارند، معمولا در عقب دهان برای دندانهای مولر (آسیاب) استفاده میشوند.

ایمپلنتهای باریک یا مینی: این دسته از ایمپلنتها قطری بین 2 تا 3.5 میلی متر دارند و در افرادی استفاده میشوند که فضای کافی بین ریشه دندانها برای ایمپلنتهای در اندازه معمولی وجود ندارد. همچنین زمانی که بیمار تراکم استخوانی کافی نداشته باشد از این ایمپلنتها استفاده میشود. 

منبع: همه چیز درباره ایمپلنت دندان - کلینیک دندانپزشکی - ایمپلنت - ارتودنسی و زیبایی دکتر مهرداد